WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949 🎉 Wernisaż: 25.09.2025, godz. 18:00 🖼️ Wystawa: 25.09.2025–22.02.2026 Z okazji obchodów 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy organizowanych przez Miasto Stołeczne Warszawę, DSH zaprasza na wystawę zdjęć odradzającej się z ruin stolicy, zatytułowaną „WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949”. Kuratorkami wystawy są Anna Brzezińska i Katarzyna Madoń-Mitzner. Ekspozycja jest częścią programu BUDUJEMY NOWY DOM, przygotowanego przez DSH w ramach obchodów 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy i będzie prezentowana od 25 września 2025 do 22 lutego 2026 w siedzibie DSH przy ul. Karowej 20 w Warszawie. Wernisaż wystawy odbędzie się 25 września 2025 o godz. 18:00. Autorem varsavianistycznych opisów do zdjęć jest Ryszard Mączewski, projekt wystawy stworzyła Katarzyna Godyń-Skoczylas, zaś autorem identyfikacji wizualnej wystawy jest Kuba Maria Mazurkiewicz. Zdjęcia pochodzą z archiwum Polskiej Agencji Prasowej. Partnerem projektu są Teatr Wielki - Opera Narodowa, PAP, Dzieje.pl. Wystawa składa się z kilkudziesięciu warszawskich fotografii z drugiej połowy lat 40. Ich autorami są młodzi fotoreporterzy z różnych agencji fotograficznych działających tuż po wojnie - Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki, Wojciech Kondracki, Jan Tymiński, Stanisław Urbanowicz, Zdzisław Wdowiński a także operatorzy Wiktor Janik i Karol Szczeciński. Niestety, nie przy wszystkich fotografiach zachowały się nazwiska autorów. Te fotografie pokazują odbudowę miasta, ale także budowanie na nowo życia po traumie II wojny. Pozwalają inaczej spojrzeć na tamte czasy i na Warszawę dzisiaj. Mieszkańcy stolicy z niezwykłą siłą życia i energią oswajali skrajnie trudną rzeczywistość i starali się żyć normalnie w nienormalnych warunkach. W decyzji o wzniesieniu z ruin stolicy było jakieś pozytywne szaleństwo, zbiorowy entuzjazm na przekór realiom i sytuacji politycznej. Czuje się to, patrząc na te zdjęcia, na twarze ludzi, na odradzające się życie miasta. Ten entuzjazm, energia są zaraźliwe – mówi Katarzyna Madoń-Mitzner, kuratorka wystawy. Warszawa była najbardziej zniszczoną spośród europejskich stolic. W wyniku działań wojennych zburzono około 84% zabudowań lewobrzeżnej części miasta, w tym 90% zabudowy przemysłowej i zabytkowej, ok. 72% budynków mieszkalnych. Gruzy zajmowały ok. 20 milionów metrów sześciennych. Moment powrotu dawnych mieszkańców do stolicy, życie w ruinach i mozolna odbudowa miasta zostały utrwalone przez autorów zdjęć z niezwykłym wyczuciem i wrażliwością. Prezentowane w albumie i na wystawie fotografie pozwalają zrozumieć charakter i historię stolicy Polski oraz wyobrazić sobie, jak ogromny wysiłek włożono w podniesienie Warszawy z ruin. Zdjęcia pustkowia po getcie warszawskim kontrastują z nowo powstającym osiedlem Mariensztat, bieda i smutek z ulicznymi zabawami i tańcami. W ruinach Starego Miasta biegają dzieci a kobiety rozwieszają pranie. To poruszający portret zbiorowy ludzi budujących miasto na gruzach. Opowieść nie tyle o odbudowie miasta, co o odbudowie życia. Autorzy fotografii byli profesjonalistami, niezwykle zaangażowanymi w to, co robią. Ich zdjęcia są na najwyższym poziomie, zarówno technicznym, jak i merytorycznym, doskonale skadrowane i skomponowane. To nie tylko dokument, ale piękna, pełna emocji fotografia humanistyczna. Dzięki temu, że przetrwała, możemy poczuć niesamowitego ducha miasta i jego mieszkańców – mówi Anna Brzezińska, kuratorka wystawy. 🗓️ Harmonogram oprowadzań kuratorskich w 2025: - 28.09 (niedziela), godz. 13:00 - 12.10 (niedziela), godz. 14:00 - 16.11 (niedziela), godz. 13:00 - 14.12 (niedziela), godz. 13:00 Wystawie towarzyszy album autorstwa Anny Brzezińskiej i Katarzyny Madoń-Mitzner zaprojektowany przez Barabasza Opałkę: „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949”. Książka dostępna jest od 25 września 2025 stacjonarnie w Księgarni DSH (ul. Karowa 20, Warszawa) oraz online: https://ksiegarnia.dsh.waw.pl „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949” to drugie wydanie albumu fotograficznego zawierające zdjęcia powojennej Warszawy z lat 1945–1949, które wybrane zostały spośród tysięcy fotografii ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej. To przejmujący dokument, ale także piękna fotografia humanistyczna. Zbiorowy portret warszawianek i warszawiaków, którzy odbudowywali swoje miasto i swoje życie. Dzięki kadrom uchwyconym przez młodych fotoreporterów możemy z bliska zobaczyć, jak odradzała się Warszawa i poczuć jej niezniszczalną energię. Jak czytamy we wstępie: „Warszawa na tych zdjęciach ma w sobie coś nieposkromionego i dzikiego. W zrujnowanym mieście tętni życie. Spośród tysięcy powojennych fotografii ze zbiorów Polskiej Agencji Prasowej wybrałyśmy obrazy z pierwszych pięciu lat (1945–1949). Nasz wybór nie uwzględnia wszystkich aspektów ówczesnej rzeczywistości. Nie polityka, represje czy propaganda, ale właśnie odradzanie się życia na gruzach i determinacja mieszkańców, by żyć normalnie w nienormalnych warunkach, to dla nas najbardziej fascynujący temat wyłaniający się z tych fotografii. Chciałyśmy stworzyć opowieść o budowaniu na nowo miasta i budowaniu na nowo życia po latach wojennej traumy. Autorami zdjęć byli młodzi fotoreporterzy z różnych agencji działających tuż po wojnie (m.in. z Agencji Robotniczej i Agencji Fotograficznej „Filmu Polskiego”), zanim w 1951 roku powstała Centralna Agencja Fotograficzna. Niestety, nie przy wszystkich zdjęciach zachowały się nazwiska ich autorów. Rola fotografii w ówczesnej prasie była drugorzędna, robiono je często na zamówienie różnych instytucji państwowych w celach dokumentacyjnych i propagandowych. Większość tych zdjęć nie miała szans na publikację. Jednak fotografowie uwieczniali codzienne życie miasta i jego mieszkańców na ogromną skalę.” Wydany w dwóch wersjach językowych polsko-angielski album zawiera 110 warszawskich fotografii z drugiej połowy lat 40. Ich autorami są fotoreporterzy z różnych agencji fotograficznych działających tuż po wojnie, zanim w 1951 roku powstała jedna Centralna Agencja Fotograficzna, m.in. Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki, Władysław Forbert, Wojciech Kondracki, Tadeusz Kubiak, Bolesław Miedza, Lech Pieńkowski, Karol Szczeciński, Jan Tymiński, Stanisław Urbanowicz, Zdzisław Wdowiński. Wystawa i drugie wydanie albumu są częścią zainicjowanego przez DSH na 2025 rok programu „BUDUJEMY NOWY DOM” z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy. WARSZAWA. NOWY POCZĄTEK Tydzień przed otwarciem wystawy „WARSZAWA NA NOWO. Fotografie reporterskie 1945-1949” w DSH, 19 września 2025 wspólnie z Teatrem Wielkim-Operą Narodową zapraszamy publiczność teatru do obejrzenia wybranych zdjęć na wystawie „WARSZAWA. NOWY POCZĄTEK” w TWON. Ekspozycja towarzyszy premierze oraz pokazom opery „Najlepsze Miasto Świata. Opera o Warszawie” w reżyserii Barbary Wiśniewskiej. Wyselekcjonowane przez kuratorki Katarzynę Madoń-Mitzner i Annę Brzezińską fotografie będzie można oglądać w foyer dolnym TWON (w strefie biletowanej) od 19 września do 31 października. Ekspozycja w holu głównym Teatru Wielkim-Operze Narodowej składa się z 20 warszawskich fotografii. Ich autorami są młodzi fotoreporterzy z różnych agencji fotograficznych działających tuż po wojnie – Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki i Zdzisław Wdowiński. Wystawa w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej „WARSZAWA. NOWY POCZĄTEK” oraz „WARSZAWA NA NOWO” stanowią symboliczne podsumowanie wieloletniej pracy Anny Brzezińskiej i Katarzyny Madoń-Mitzner – autorek albumu „Warszawa na nowo” i kuratorek wystaw – ze zdjęciami z archiwum Polskiej Agencji Prasowej z lat 1945-49 (pierwsza ekspozycja na ten temat była pokazana w DSH w 2007 roku). Warto wspomnieć, że poprzednia odsłona wystawy „WARSZAWA NA NOWO” kuratorowana przez Katarzynę Madoń-Mitzner i Annę Brzezińską została otwarta dla publiczności 17 marca 2020 roku. Niestety pandemia COVID-19 uniemożliwiła obejrzenie ekspozycji większemu gronu odbiorców i odbiorczyń. Po pięciu latach wracamy do tej niezwykłej wizualnej opowieści o życiu w odbudowującej się Warszawie, pokazując ją w nowej odsłonie. BUDUJEMY NOWY DOM W związku z przypadającymi na 2025 rok obchodami 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy, zespół DSH przygotował program nawiązujący do tamtych doświadczeń i uwzględniający zarazem świadectwa źródłowe oraz ustalenia merytoryczne dotyczące odbudowy Warszawy, które trafiły do przestrzeni publicznej w ostatnich kilkunastu latach. Projekt ma także wprowadzić do obiegu nieznane materiały audiowizualne (w tym świadectwa z Archiwum Historii Mówionej DSH). Koordynatorem merytorycznym programu DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest Piotr Jakubowski, zastępca dyrektorki DSH. W programie m.in. wystawa plenerowa „BUDUJEMY NOWY DOM. Odbudowa Warszawy 1945-1952” (wrzesień-listopad 2025), wystawa czasowa „WARSZAWA NA NOWO. Fotografie reporterskie 1945-1949” (wrzesień 2025-luty 2026), premiery nowych, poszerzonych wydań albumów „Budujemy Nowy Dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945–1952” i „Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945-1949”, spacery miejskie z Jerzym S. Majewskim i Tomaszem Markiewiczem szlakiem najciekawszych, mniej znanych lokacji w stolicy związanych z odbudową miasta w cyklu „Budujemy Nowy Dom – historie nieznane”, a także cykl internetowy „Czwartkowe spotkania z odbudową Warszawy”, realizowany od marca do grudnia 2025 prezentowany na social mediach DSH i Kulturalnej Warszawy. Projekt DSH „BUDUJEMY NOWY DOM” jest częścią zainicjowanego i finansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa programu kulturalnego z okazji 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy stolicy. Szczegółowe informacje: https://dsh.waw.pl https://kultura.um.warszawa.pl WARSZAWA NA NOWO. FOTOGRAFIE REPORTERSKIE 1945–1949 Kuratorki / Curators: Anna Brzezińska, Katarzyna Madoń-Mitzner Projekt graficzny / Graphic design: Katarzyna Skoczylas-Godyń Koordynacja projektu i produkcja wystawy / Project coordination and exhibition production: Olga Pigłowska Varsavianistyczne opracowanie opisów zdjęć / Preparation of historical accuracy of Warsaw photocaption: Ryszard Mączewski Redakcja / Editor: Marta Markowska Tłumaczenie / Translation: Nitzan Reisner Korekta / Proofreading: Hanna Antos (polski/Polish), Adam Żuławski (angielski/English) Przygotowanie zdjęć do druku / Pre-press: Tomasz Kubaczyk Realizacja projektu wystawy / Exhibition installation: Willow Service Mateusz Wierzbicki Druk / Photo printing: Druk wielkoformatowy Paweł Ciepielewski Program wydarzeń / Accompanying events: Sebastian Gawęda, Weronika Komorowska, Agata Kucharska, Katarzyna Madoń-Mitzner Opracowanie przewodnika rodzinnego / Family Guide Development: Magdalena Kreis, Magda Szymańska (redakcja i korekta / editing) Promocja / PR team: Marianna Januszewicz, Maja Raczyńska, Marta Rogowska, Nadzieja Rudzka, Kaja Stępkowska Fotografie wykorzystane na wystawie pochodzą ze zbiorów archiwalnych Polskiej Agencji Prasowej The photographs presented in the exhibition come from the archival collections of the Polish Press Agency (PAP) Cytaty pochodzą z Archiwum Historii Mówionej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA Quotations are from recorded interviews stored in Oral History Archives of the History Meeting House and the KARTA Center Fot. PAP/ Stanisław Dąbrowiecki Święto Odrodzenia Polski, zabawa ludowa na chodniku i placu po rozebranej w czasie wojny kamienicy Jasińskiego u zbiegu alei 3 Maja (obecnie Aleje Jerozolimskie) i ulicy Nowy Świat. W tle, w pierwszym rzędzie, zrujnowane kamienice przy alei 3 Maja 50 i 46 (obecnie w tym miejscu skwer Stanisława Wisłockiego). Warszawa, 22 lipca 1947
Zakup biletu reklamowego odbywa się na stronie oficjalnego dystrybutora biletów. Pamiętaj, że jeśli miejsca są numerowane, a bilety są oferowane przez kilka firm, każda z nich udostępnia inny pulę miejsc do wyboru.
