Czytelnia POLIN: „Fleck. Ocalony przez naukę” Zapraszamy na rozmowę na temat książki pt. "Fleck. Ocalony przez naukę”. Z autorkami – Anną Wacławik i Marią Ciesielską – rozmawiać będzie Jacek Leociak. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Agora. 📅 8 października 2025 (środa), 18:00 📍 Spotkanie w holu głównym Muzeum POLIN Dyskusja w języku polskim Urodzony we Lwowie Ludwik Fleck (1896–1961) – lekarz, mikrobiolog i filozof nauki doświadczył międzywojennego antysemityzmu. Po wybuchu wojny w getcie lwowskim pracował nad innowacyjną szczepionką na tyfus. Był więźniem Auschwitz i Buchenwaldu. Jego wiedza i naukowa pasja pozwoliły mu ocalić życie własne i wielu innych. Po wojnie odbudowywał polską naukę i edukację medyczną w Lublinie i Warszawie. Jego wybitne osiągnięcia nie zostały jednak docenione, padł ofiarą antyżydowskiej nagonki, a ostatnie lata spędził w Izraelu. Dorobek filozoficzny Flecka wyprzedzał swoją epokę, został odkryty i doceniony na świecie w latach 60. Książka powstała na bazie wieloletnich badań autorek w Polsce, Ukrainie, Niemczech i Izraelu. „Wyrastający ponad swoje czasy Ludwik Fleck czuł się Polakiem, ale jako Żyd z urodzenia był przez polskich antysemitów odksztuszany i odpluwany z pogardą. To kolejna książka boleśnie demitologizująca polski Lwów. Wynalazca łatwej w produkcji szczepionki na tyfus plamisty nie znalazł antidotum na ludobójcze szaleństwa XX wieku. Poruszająca historia o woli przetrwania w czasach Zagłady i pokrzepiająca przypowieść o potędze myśli, która nie ginie, a odradza się w pracach naśladowców! Naprawdę warto!” — Jarosław Kurski „Czytałam z rosnącym podziwem: ileż w człowieku może przetrwać dobra, godności i umiłowania do rozumu, mimo mroków losu polskiego Żyda XX wieku. To hołd dla człowieka, który w wiedzy widział drogę przetrwania – i sens. Jest to też opowieść o czekaniu – na wyzwolenie, na oddech od nienawiści "z powodu swojej twarzy". Na uznanie. Wszystko to, jeśli przychodziło, to spóźnione i gorzkie. Zakończmy to czekanie. Czytajmy o Flecku i przyznajmy mu należne miejsce w historii. To książka pisana cierpliwie, wychodzona ścieżkami życia bohatera. Gratuluję Autorkom.” — Karolina Głowacka, Radio Naukowe „To nie tylko biografia człowieka, który – gdyby tylko jego losy potoczyły się trochę inaczej – mógłby być dziś jednym z najsłynniejszych myślicieli XX wieku. To także opowieść o sile ducha w starciu ze złem i terrorem, o lojalności, przetrwaniu i cenie, jaką płaci się za niezależność. Napisana z imponującym rozmachem, oparta na latach badań, podróży i nieznanych wcześniej źródłach. A przy tym prawdziwie poruszająca. Bardzo polecam.” — Tomasz Stawiszyński Autorki o tym, dlaczego wybrały Ludwika Flecka na bohatera swojej książki: „Ludwika Flecka zawdzięczam Marysi. To była silna fascynacja bohaterem od pierwszej opowieści mojej współautorki i przyjaciółki Marii Ciesielskiej o naukowcu, lekarzu, filozofie, twórcy przeciwtyfusowej szczepionki. (…) Silnym motywem była też niezgoda na ciążące nad nim fatum, na to, że Fleck w pewnym sensie został okradziony – z dokonań, szczególnego heroizmu i dobrej pamięci.” — Anna Wacławik Anna Wacławik - dziennikarka Radia TOK FM. Dwukrotna laureatka nagrody Grand Press w kategorii „Wywiad”. Laureatka konkursu Mistrz Mowy Polskiej. Autorka audycji "Wywiad pogłębiony" i "Andymateria" we współpracy z Andą Rottenberg oraz książek-wywiadów „Życie-zderzenie czołowe”, „Z krwi, kości i wiary. Rozmowa z ks. Wojciechem Lemańskim", „Lekarze. Walka o życie” i „Żyć długo. Rozmowa z Januszem Kiljańczykiem”. W latach 2022-2023 wysłanniczka Radia TOK FM do Ukrainy. Członkini rady ekspertów Fundacji im. Pawła Smoleńskiego „Twarzą w twarz”. Maria Ciesielska – dr hab. nauk humanistycznych, dr nauk medycznych, lekarka, specjalistka medycyny rodzinnej, wykładowczyni na Wydziale Medycznym Uczelni Łazarskiego. Publikuje artykuły związane z losami lekarzy w trakcie II Wojny Światowej ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień medycznych związanych z niemieckimi obozami koncentracyjnymi, działalnością sanitariatu w więzieniach Gestapo oraz szpitalnictwem w getcie warszawskim. Laureatka Nagrody KLIO w kategorii Varsaviana za książkę historyczną roku 2015 pt. „Taniec wśród mieczów. Polski personel medyczny na Pawiaku w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944” oraz nagrody im. Marii i Łukasza Hirszowiczów przyznanej w 2018 r. przez Żydowski Instytut Historyczny za książkę „Lekarze getta warszawskiego”. Jacek Leociak – profesor, kierownik Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady w Instytucie Badań Literackich PAN. Autor licznych publikacji dotyczących Zagłady, w tym zwłaszcza koncentrujących się na Warszawie i tamtejszym getcie, m.in. „Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego”, „Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (wspólnie z Barbarą Engelking), „Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike) czy „Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy: od narodzin po Zagładę” (Nagroda Klio). Pomysłodawca i współscenarzysta wystaw w Muzeum POLIN: „Tu Muranów” (czasowej) oraz galerii „Zagłada” (stałej, razem z Barbarą Engelking). Więcej informacji: https://polin.pl/czytelnia-polin-fleck-ocalony-przez-nauke
